Thlanmual (Duh dan)

[ 30 August, 2009 | 18 comments ]

- Dr Thangchungnunga
Thlanmual Committee ten engtin nge an rel chu ka hre lo a, duhdan lo sawi ve mai mai hi tuten emaw an haw lo ang chu maw. Thlanmual thar hman dan tur hi felfai taka ruahman lawk a kum 50 piahlam enzawn a plan tha in ka hre ve a, duhthusam chuan zu zuar ru lo tur Gorkhali chhungkua bawng vulh chokidar-ah dah thei ila, a hlawh chu thawhlawm khawn mai tur a ni a, englai pawhin thlan laihsa pathum tal awm reng se la, a thuk lam pawh feet sawm tal ni se. Thlan 2 inngheng hi chhungkaw khat tan riruat ila. Feet 10-a thukah chuan kuang pali chu tha takin kan chherchhuan thei dawn a. Ka Nu a boral khan kan naupang ber thlan an lai nawn leh a a kuang chungah kan zu dah leh mai a khawhar chhungte tan pawh a thain ka hria a, rilru natna tur awm ka hre lo.

Hmanlai angin khau khurhte kan ti ta lo a, (khau khurh hman dan pawh hi hre lo kan awm tam ta hle in ka hria) kan hriat ve phak 1968 atanga 1970 thleng kha chuan thlanmualah chuan kan la hmang a. Kuang telloa dapa an tuam pawh vawikhat chu ka hmu ve pha a. Thlan kan laih hian a thuk tawk kan laih hnuah mitthi ruang leng tawk (kuang anih chuan kuang leng tawk) ina bang kha kan kher khuar leh a, vui dawnah chuan a bang kil chhungah a awm deih a nih chu. Leivungin a chiah piah loh nan thing tuai tam deuh an tlar phei a (thalai thi-ah chuan lungphek kan pu thin), lei kan vur pawhin a vungin ava chiahbuai ta lo a, hei hi khau khurh leh a hman dan chu a ni.

Tin, 1970 khan ka thianpa nen kum 40/50 velah chuan thingzai a vang awm si tiin km 1-a hlaa mi Pang kung kan va zawng chhuak a, tunah hian barrel tiah vel a ni tawh a kum 20-te a kal leh chuan kuang tam fe daih tur chu a zai theih ngei ang. Chuvangin pang thingte hi ching hnem ila, evergreen deuh tur thang duh si lamkhuang te, zai tur char thing tiak te phun tam ila thain ka ring a. YMA-in thlan a la lai tho dawn anih erawh chuan thing hlim tha rihnimte pawh phun tam ila a tha hle ang.

MIT (Eye)

[ 28 August, 2009 | 16 comments ]

- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)
Mit hi taksa bung hrang hrang zingah chuan a pawimawh ber pawl a ni ve a. Mitdel nih hrehawm zia chu a delte chauhin an hria a, kan hriatpui ve lem lo. Chuvangin, mit hi duat em em tur a ni.

Thil kan hmuh hi kan hmu tak tak lova, kan mit (Cornea) hi darthlalang pangngai ang deuha kum deuh a ni mai a, kan thil en hi a thla a lang a, a hnung lamah hian Nerve (hriatna thazam) tam tak a awm a, chu chuan kan thluakah a thawn phei a, chal vel bawra thluakah hian Hard Disk pakhat a awm a, tah chuan thil a lo dah sa thlalak nen an han en mil a, a mil thei bera an hriat kha a final proof siam turin tukkhum lamah hian hard disk dang alo awm a, tah chuan an thawn phei leh a. He hard disk chhungah hian milem kan thil hmuh tawh zawng zawng mumal takin a lo dah tha thlap a, i thil va en nen khan a mil tur an lo dah chhuak chat mai a. Thingkung a nih chuan thingkung ngei a ni tih an rawn tichiang a, an thawn let leh a thingkung a ni tih i hre ta chauh a ni.

Hetiang a nih avang hian zu ngawl veiin thil an hmu sualte hi a mak lo. Withdrawal Syndrome kan tih mai zu an in loh veleh ramhuai te, rul te, thil mak tak tak an hmu thin. A chhan chu, thisenah zu englai pawha a awm reng avangin thluakin paihchhuah ngaihna a hre tawh si lova, hman tangkai dan a zawng ta ringawt mai a ni.
Entirnan : Hrui feet 3 vela sei hi thluak computer-a a milpui chu 1+1=2 = Hrui ni ta se, zu ngawlveiah chuan 1 + Alcohol + 1 = 2 = Hrui a ni ta thin a. Zu i lakbo thut chuan 1 + 1 = 4 ah a chhuah daih thei ta a, 4 chuan rul (Snake) member a lo ni ta si a, chuvangin thluakin a thawn let leh khan 'rul a ni e' tiin a thawn let leh ta a, rul hmuhin an hmu ta mai a ni. Dawt an sawi bik lo, an hmuh ang chiah an sawi ve mai a ni.
Kan thluak hi Computer lian pui a ni ber mai, tukkhuma invuak pawh a, arsi leng chuai ang kan hmuh pawh hi a khawl a chet dawt vang mai a ni. Chuvangin mit a thil lutte bawlhhlawhte hi nuai nuai lovin tui thianghlimah men a khap vak vak tur. A that loh chuan Doctor pan mai tur a ni. Tlai thim dawn a i mit a fiah lo thin anih chuan (Mitmalh) Vitamin A i tlachham tihna a ni, naupangah a tam bik, chutiang a nih chuan Vitamin A pek mai tur.

Pu Vanlalhruaia kan chan ta

[ 25 August, 2009 | 6 comments ]

A chanchin tlangpui :

Vanlalhruaia Sailo (VLA) Jail Veng hi Pu Sailothanga Sailo leh Pi Vanhnuaithangi (L) te fa upa ber niin September 22, 1963 khan Civil Hospital, Aizawl-ah a lo piang a, an unau hi 5 an ni. Naupang duhawm tak leh nungchang tha tak niin, kum 4 a nihin Model English School-ah zirna a tan a, High School chu KM High School-ah kalin kum 1980 khan HSLC II Div. ah a pass. Pachhunga University College atangin PU leh BA a zo leh a, hemi hnu hian Agriculture Dept.-ah MR in a thawk a, hun engemaw chen a thawh hnu hian Home Dept.-ah MR bawkin a thawk leh a ni. March 6, 1987 khan PWD-ah LDC hna thawkin, June 28, 1995 khan UDC-ah kaisangin Tlabung Div.-ah dah a ni a, hemi hnu hian Chief Engineer Office-ah hian sawn leh a ni a, he hna hi a thihni thleng hian a chelh a ni.

May 12, 1995 khan Zonuntluangi d/o Chawngchhingi (L), Mission Vengthlang nen inneiin fa 3 an nei a, an fate chu:
1. Samuel Vanlalhmangaiha (13)
2. Rachel Lalnunpuii (11)
3. Jakob Lalrinkima (9)

VLA hi a tleirawl chhuah hlim atangin a phak ang tawk tawkah KTP leh Kohhrana mi tangkai tak a ni a, amah hi zai lam ngaina mi tak a nih avangin hmun hrang hrangah zaia rawngbawlna te an nei thin. Sunday School Zirtirtu pawh hun engemaw chen chu a lo ni ve tawh a ni.

A nat dan
Mahni tawka hrisel tha tak nia kan hriat laiin, kum 2007 January thla khan a pum lam felloh avangin Care Hospital-ah Admit a ni a, hun engemaw chen enkawl a nih hnuah mak tak maiin Pathian tihdamna a chang a, amah pawh a hlimin Pathianah lawmna nasa tak a nei a ni. Chumi hnuah a natna hian tlakbuak lehin Care Hospital-ah bawk admit leh a ni a, hetatang hian that tak tak nei hlei thei lovin vawi tam tak Damdawi inah dah luh a ni. Nikum 2008 October thla vel atang phei kha chuan pawn pawh chhuak peih meuh lovin in lamah nen theihtawpa enkawl a ni. Tuarchhel tak leh intih harh tum tlat mi a nih avangin a natna hi pachang takin ding chung pawhin a tuar hram hram thei zel a. Amaherawhchu a natna hi a nat em avangin kumin January thla atang khan thla tin Damdawi inah admit a ni ta a, that chhuah lam pan hlei thei lovin in lamah enkawl tura lakchhuah a ni a, hun rei tak enkawl a nih hnuin 23 Aug,2009 (Pathianni) zing dar 9:45 khan min lo peih loh san ta a ni.

H1N1

| 11 comments ]

Post hmasaah khan kan sawi nual tawh a, mahse mi thenkhatin hriat duh an la nei nual a, kan sawi nawn leh mai a ni ang chu! Viral Fever (Hritlang reng reng hi) post hmasaa ka ziah tawh ang khuan, 80% hi chu kuta khawih atanga kai a ni kan tih kha, a la danglam chuang lova. H1N1 ah pawh chu chu a hlauhawm ber a nih avangin kut sil ngun a ngai hle.

Hmui tuam hi chu a vei leh a enkawltu ten tuam se a tawk. Tin, kawr leh puan velah hian natna hrik engemawzat chu a kai ve a, a hmul leh che reng a nih avang hian thawmhnaw pangngai mutbu atang hi chuan inkaichhawn tham awm lo tura ngaih a ni. Romol erawh chu inkhawih tawm loh tawp tur, a hlauhawm zinga mi a ni. Tin, hmui tuamna hi mi bulah hawn loh tur, paih emaw silfai theihnaah chauh hawn tur. Mi i be dawna i hawng a nih chuan hrik tam tawk inbarh ang a ni mai. Chuvangin hritlang vei mek khawih hnu thil mam leh taksa, a khawih zawh chiah a i khawih chuan i kai nghal a ni mai. (Entirnan : Fridge a hawn zawh chiahah va hawng ve la, i kai nghal a ni mai.) Hmai chhanah kan inzai khum chiam chiam a nih ngawt loh chuan kalpah leh thawk satliahah chuan inkaichhawn a har. Virus hrik hi boruakah darkar 2 atanga darkar 4 a nung thei. Hritlang pangngai kai i hlau lo ang chiah hian H1N1 hi ngai mai rawh. Fimkhur la a tawk, kut fai leh thinlung thianghlim i neih chuan i kai lovang.
- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)

Boruak Thianghlim

[ 23 August, 2009 | 7 comments ]

PATHIAN THILTHLAWNPEK LIAU LIAU- BORUAK THIANGHLIM
- Vanhmingliana
Khawvel mihring kan lo pung zel a, kan mamawh a tam tual tual a, finna pawh lo pungin, chu finna chuan kan lei boruakte pawh a tichhe tulh tulh a; A thar kan siam thiam si lova, engtin nge ni ta ang ? tih hi kan ngaihtuah tur tun atan chuan lo ni ta sela.

“Tin, Lalpa Pathianin leia vaivutin mihring a siam a, a hnarah chuan nunna thaw a thawlut a. Tichuan mihring chu minung a lo ni ta a. (Gen. 2:7) “ Heta tang chiah hian mihring a nunna chu a lo awm tan a, vawiin ni thlengin chu chu nungdama la awmte chuan kan la ring ta zel a ni.

“Vaivut chu a awm angin leiah a chang leh a, Thlarau chu a petu Pathian hnenah a kir leh a ni (Thuhriltu 12:7)”. Hei hian kan thih hnua kan thlarau awm dan tur chu mawltein a sawifiah leh mai. Kan chungchang tur chu vana rawng min bawlsak mektu leh sawipuitu Krista kuta awm a ni a. Pa- Pathian nen an ngaihtuah zawh hunah Ama mite lam tura a lo kal hunah Kel leh Beramte chu a rawn thliar fel vek mai ang-.... “ Puithiam Lalber, vanah te khian Ropuibera Lalthutphah ding lama han thua Hmun Thianghlim leh biakbuk tak tak mihring sak ni lo, Lalpa sak zawka rawngbawltu chu kan nei tih hi (Hebrai 8:1-2)”.
Engkim mai hi thlarau deuh ruai vek a ngaituahna hian kan rilru ngaituahna a tibuai thin, kan Pathian thu chuan fel nalh, tawite hian a sawi mai zawk a ni. Aw khaih a! ka sawi tum tak pawh ka kal pênsan dawn a lawm maw le, min lo hrethiam hram teh u!

Kan sawi tak ang khan taksa tana pawimawh ber chu Boruak Thianghlim a ni, Nunna thu a nih pawh kan Bible chang rawn tarlante khan min hriattir tawh bawk. Boruak (Air) ah hian Nitrogen 78%, Oxygen 21%, Carbon dioxide 0.03% a awm. A tawi zawngin, hengte hi mihring leh thlaite’n kan thawkluh leh thawkchhuah atangin kan insiam tawn thei bawk.
Boruak Thianghlim tangkainate:
1. Taksa a tithianghlim.
2. Taksa a tichak thar a, hriatna thazam a châwm.
3. Chaw ei a titui.
4. Muttuina a thlen.

Thildang zawng zawng aiin nun nana taksain boruak a mamawhna hi a nasa zawk. Mihring damchen pangngaiah hian kan chuap hian vawi maktaduai 650 vel boruak a pump hman a ni.
Boruak Thianghlim neih theih dan:
1. Zing hmun fianrialah emaw motor khu awm lohna- daiahte pawh kal a, theih tawp a boruak thianghlim hip luh. Vawi li tal hipluh zawnga chhiar hman tur; boruak hip luhsa chu theih hram chuan chuapa a luh theihna turin lem hram tur, chumi hnuah kâ in thawchhuak leh ang che.
Nilenga kan boruak hip luh hi kan lung, thisen kal vel leh kan chuapin a kham loh avangin tam tak hip luh belh a ngai.
2. Din dan thut dan uluk tur. Din ngil a thut ngil bawk tur. Hnunglama i koki tipheiin tihniam leh la, hei hian pumpui leh chuap daidangtu duar (daiphram) thawl takin a chettir ang. (Courtesy: Dr. Mary Ann Mc Neilus ).
3. Ring taka lehkha chhiar hian a nih tur ang takin miin boruak a thawchhuak.

Boruak Thianghlim Malsawmna:
1. A thlawna Pathian malsawmna kan dawn hi ren miahlo a hip luh tur. I damlohin boruak (Oxygen) man engzatnge i sen thin? I damchhung atana Lalpan a thlawna a buatsaihsak che avangin A hnenah lawmthu sawi fo thin rawh.
2. Boruak thianghlim kan sawi ruala hriatreng tur chu, boruak ngai leh ngai hip luh hlaawmzia hi a ni. Tukverh leh boruak tha luh theihna tura kawngka hawn thinte hi thil pawimawh, mut hlum mai theihna laka min chhanchhuak theitu a ni.

Pathian thilthlawnpek boruak thianghlim hi kan hrisel leh damrei nan i hmang tangkai ang u.

Swine Flu

[ 16 August, 2009 | 12 comments ]

Tunlai khawvel pumpuiin a buaipui leh hripui leng mek Swine Flu (H1N1) hi a loa luakchhuakin kan in sawi thaih ang tih a hlauhawm a. Hlauh tur chu a ni teh meuh mai a, mahse a kaichhawn theih dan chu a lenna hmun a tanga lo haw te, hriatsa natna nei atangtea kai chi a ni a. A natdan hi hritlang pangngai nen danglamna a nei lova. A danglamna ber chu Swine Flu lenna atanga lo haw emaw an nih chauhin a ni. Mahni in-a awm reng hritlang tan a hlauhawm loh.

Hritlang inkaichhawnna tamber chu kuta thil khawih a ni a, inthawk khum atanga inkaichhawn hi chu a tam lo hle. Tun dinhmun atana kan tih theih leh invenna awlsam ber chu- taksa hrisel tha neih a, kut silfai ngun a ni. Engpawh thil danglam deuh hlek emaw, hritlang kai khawih hnu emaw kan khawih chuan kut sil ngei ngei tur a ni, chuvangin kut silfai deuh reng hi a venna tha tak chu a ni mai. Mi hrisel teng tung tak i nih chuan he hri hi lo lut pawh nise i kai chuang lovang.

A hrik kai atanga ni 5 velah a langchhuak a, a lan hma leh i dam hma ang a, a lan hnu ni 7 chhung hi inkaichhawn hlauhawm lai a ni a. Thianghlimna kan zir tawh bawk a, kutsil fai a, thianghlim taka awm reng mai tur a ni. I sirah sang an tlu anga, i ding lamah sing an tlu bawk ang. Nimahsela, nang chu a hnaih lovang che......
- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)

Tv. Chawngthanzama kan then ta

| 11 comments ]

Tv. Chawngthanzama (30) S/o Lalhmingliana, Vanapa Section chu Aug. 14, 2009 (Zirtawpni) a Vanapa Section Picnic-na a kal chu vanduaithlak takin tlai lam dar 4:30 vel khan tuiah a chesual hlauh mai a, minute 15 hnu velah lachhuakin YMA memberten theih tawp chhuaha a nunna chhan tuma an beih hnuah an chhan thei ta lo a ni. He mi zan hian Member-ten tlaivar puiin, a tuk Inrinni khan Dawrpui thlanmualah vuiliam a ni.

Pian kum : 10 February, 1979
Unau : 7 an ni a, unau in hmangaih thei leh in duhsak tak an ni.
  1. Dr. Chawnglungmuana h/o F. Lalmuanpuii
  2. Chawngdingliana
  3. Chawngthansangi w/o Zothanpuia
  4. Chawngthanzama (Tuna kan then tak)
  5. Chawngthanpuii
  6. Chawngremsanga
  7. Chawngdinpuii

Zirna Lam : Lehkha thiam theih loh vang ni lovin, harsatna eng eng emaw avangin, a zir sang lova. Class - XII thleng a zir a ni.

A hnathawh : Secretary, Trade and Commerce, Personal Branch-ah M.R. - in L.D.C. hna a boral ni thleng hian a thawk.

A mizia : Chawngthanzama hi naupang duhawm leh harh vang tak niin, a lo thang lian chho ve zel a. Mi inthlahrung thei tak, thian ngaina leh ngai pawimawh mi tak a ni. Mi tawngtlem, hawihhawm leh aia upa zah thiam tak a ni bawk. Amah hi khawtlang leh in thenawm khaw vennaah tlawmngaih chhuah a, tha thawh a tulna apianga theih tawp chhuah thin a ni. Zamtea hi zai nuam ti mi leh music ngaina mi tak a ni a. Thian ho zingah leh group ang te pawhin a lo zai ve tawh thin a ni.
Thlalak tam zawk en duh tan HETAH.

Mobile Phone leh Mizote

| 9 comments ]

- Rinrina PA
Information Technology hmasawnna hian Mizoram pawh a kal kan bik hauh lo mai tih chu kan hre vek awm e. Tunah chuan thuthmun atangin khawvela thil chhuak thar leh chanchin tharlam tak tak kan hre zung zung thei ta. Hei pawh hi Technology hmasawnna vang bawk a ni. Mizote hi thil thar lawm hnam, kan tangkaipui tur leh kan mamawhna zawn pawh ngaihtuah hauh lo leh kan neihin a tlin leh tlin loh pawh dawn hauh lo, miin an nei ta maw tih avanga puk chawp pawha neih tum mi kan ni tlat.

Mizoramah BSNL chuan hma hruaiin Mobile Phone a rawn chhuak a, he thil hian mizote hmasawnna leh thil tangkai nge a rawn puakchhuah anga, kan chhiatna tur tih pawh ngaihtuah chang lo lekin neih ve loh hlau tak maiin kan hmanhlel a nih kha. Tun thleng pawh hian Mobile Phone neih loh chu zahah te pawh kan la deuh tawh niin a lang ta. Chu mai piah lamah (A bikin thalaite zingah) thawhchhuah nei hauh si lovin a man tlawm chu kan la hmang zak lehta nghal a!

Mizoramah a tangkaina leh kan chhiatpuina hi buk ta ila khawi lam nge uai rit zawk ang tih chu i thuthluknaah a innghat e. Mi thenkhat tan chuan he thil hi tangkai em em mai, a awmlo ang tih hlauhawm khawpa hmang tangkai kan awm. Sumdawnna kawngah te leh, sumdawnna mai nilo eizawnna kawnga hmang tangkai em em te pawh kan awm. A lehlamah a tangkaina lam ai maha intih changkan nan leh rual pawl nan mai chauha hmang engemawzat kan awm bawk.

La reilo hle mahse Mobile Phone lo chhuah hma kha in thlir kir lawk teh ang! Ken chhuah theih loh chi Landline Phone kan hmang a, In khatah Connection pakhat bak chu kan mamawh lem lo. Kan hmang tangkai viau mai lah taka. Ka sawi tum zawk tak chu, khang hun lai khan Phone neilo chhungkua tam tak kan awm tih kan hre awm e. Kan neih loh chhan erawh ka hre hauh lova, mi hausa deuh neih chi a kan ngaih vang emaw, nitin eichawp zawng leh inhlawhfate tan chuan neih chi a ni lo emaw, a to si a kan nei zo ve lo kan tih vang te pawh a ni thei e. Mobile Phone a lo chhuak chiah a, a maka maka tamin kan nei ta. Ka tawng tu'n lo haw lo se, nitin eichawp zawng leh inhlawhfa chawp, BPL chhungkua leh Mutia takngial pawhin kan hum ta fer fur mai a nih hi.

Landline Phone Connection hi sum tam tak sen a ngaih loh rualin a Box ala chhawm tel lehta nghal a. Mobile Connection ve thung erawh chu Sim Card man mai piah lamah Hand Set a lo ngai leh a, ka sawi tawh ang khan a man tlawm chu kan la hmang zak leh ta nghal a. Ka sawi tum tak chu Landline hun laia Phone nei theilo/nei zolo chhungkuaah khan Mobile Phone pahnih pathum te kan nei thei ta mai hi a mak ka ti a, chhiartute ngaihdan erawh ka hrelo. Hei hian hmasawnna lam ai mahin tlakchhiatna lamah min hruai lut ang tih pawh ka hlau hlel love. A man lah hi chhut chian chuan a to em em hlawm a, Top-up recharge lo ngai ve reng bawk nen. Thawh chhuah nei lem lo ho hian engtinnge maw an tih nun reng theih le tih ka ngaihtuah thin. A bikin thalaiteah sualna a ti pung nasa em em tih kan hria. Rukruk a hluar phah a, inbumna a hluar phah em em bawk. Nu leh pa rilru tibuaitu leh tihah em emtu a ni bawk. Sex a ti hluar em em a, thalaiteah helam pang pawisaklohna nasa takin a hring chhuak tih hai rual a ni lo. A ruka KS an tam phah hle bawk a, Handset changkang leh Top-up neih theihna tur a nih chuan mahni thianghlimna pawh hralh duh kan awm ta. A that lohna chu sawi tur tam tak a awm thei ang, tawngkam thiam loh nen kan sawi seng lovang.

A tawp berah chuan chhiartu NU leh PA te ka chah duh chu - Kan fate hian Mobile Phone hi eng ang chiahin nge an hman tih kan chhut ngai em aw! Kan fate tan hian neih a tul ber em? A fel phah nge a sual phah? min bum nan a hmang nge, enga tan nge a hman? Kan hriat lohin Top-up a thun thei reng em? tih te i ngaihtuah chiang ang u. He thu famkimlo tak hi mi thiam zawk leh ril zawk, kei aia tawngkam thiam zawkte cho chhuah nan kan ziak ve a ni e.

Pi Thanzingi kan chan ta

| 0 comments ]

Pi Thanzingi hi Pu Vaikhuma leh Pi Kawlchhuni te fa 8 zinga upa ber niin February ni 29,1928 khan Durtlang-ah a lo piang a, pianpui unau 7 a nei a. Pu Haudala (L) nen inneiin fa 8 an nei bawk.

Pi Thanzingi hi Pathian thu ngaina mi a ni a, a phak tawkin rawngbawlna lamah pawh a inhmang nasa hle a ni. Mi taima, thawh hreh nei lo a ni a, a that deuh lai chuan a pasal sumdawnna pui turin puan a thui thin a ni.

Pathian khawngaihna a zarah mi hrisel tak a ni a, kum 2007 khan Thyroid cancer a nei tih hriatchhuah a ni a.Vellore-ah enkawl a ni a, a rawn haw leh hnu in reitak chu tiang leh walker hmangin Biakin pawh a thleng leh thei nghe nghe a ni. Kumin (2009) tir lam atang kha chuan Biak in pawh a thleng thei ta lova, in lamah rei tak enkawl a ni leh a. July ni 4, 2009 zanah Internal Bleeding avanginn Grace Nursing Home-ah dahluh a ni a, hemi ni atang hian thatchhuah lam aiin hniam lam a pan zel a. Ni 10.08.2009 zing dar 8:05 khan Lalpa hnenah a chawl ta a ni.

Pu Phillip-a kan chan ta

| 0 comments ]

Pu Phillip Lalthianghlima hi Pu Osborne Sydney-a leh Pi Lalbuti te fa tlumber a ni a, kum 1960 khan Lumding (Assam)-ah alo piang a, an unau hi pathum an ni. Amah hi m i zaidam tia han sawi tur a ni lova, mahse a thinrim rei ngai lo. Mi rilru tlang tak a ni a, a ngaihdan lo thilah chuan mi luhlul tak a ni. Naupang fel leh lehkha thiam thei tak niin St. John High School, Kolasib atangin Matric a passed a. Pachhunga College atangin BA (Eco) a zo a ni. Kum 1991 khan Alfrecia Vanlalchhuangi d/o CR Dawla, Jail Veng nen inneiin fapa 3 leh fanu 2 a nei a ni. Secred Heard School, Lunglei-ah hun rei tak a thawk a, 2004 atang khan St. Lawrence School, Ramthar Vengah a thihni thleng hian a thawk a ni.

Kum 2000-2002 chhunga Dawrpui VC term Secretary lo ni tawh a ni a. Kohhran lamah pawh a theih ang anga inhmang ve thinin St. Thomas Branch Catholic Thalai Pawl, Ramhlun hruaitute pawh alo ni tawh thin a ni.

Kum 1996 atang khan BP Sang a nei ve a, a luhai tluk thut thut pawh a nei fo thin. Aug 8, 2009 (Inrinni) zan, dar 9:00 vela thenawm te in atanga a haw tur an in step-ah a tlu a, damdawi in pan pui vat a ni chungin chhan hman a ni ta lo a ni.

Dawrpui Branch KTP Champion lawm

[ 09 August, 2009 | 7 comments ]

Dawrpui Branch KTP-te chuan kumin 2009-a Bial chhunga intihsiakna awm Sports leh Half Yearly Meet-a a pumpuia lawmman Pakhatna an lak avanga Pathian hnena lawmthu sawina leh intihhlimna ni pah fawmin Holiday Palace, Sihhmui-ah August ni 7, 2009 (Zirtawpni) khan hun hlimawm tak an hmang.

Half Yearly Meet-ah hian Dawrpui Bial hian intihsiakna thu leh hlaah a kalpui thin a, kumin hian Silver Jubilee (25 yrs) an hmang a. Bial chhung an intluktlan avang hian Cup awm zawng zawng (3) lak vek hi a thleng khat viau a, an Branch Golden Jubilee (2005) leh kumin Bial HYM Silver Jubilee hun pawimawh tak pahnihah hian Cup awm zawng zawng an hui vek a, member-te an lawm hle a ni.

Branch KTP-te hian Bial Sports March ni 11-a Mizo High Sikul Field-a neihah Gold 13 awmah Gold 9 lain Champion an lo ni tawh bawk ani.

Dawrpui West in kang

| 2 comments ]

August ni 7, 2009 (Zirtawpni) chhun dar 1:30 velah khan Pu Bualhranga In Dawrpui West a mi, Hotel Greenery Pu Suresh-a luah lai mek chu Cooking Gas Cylinder an thlak tur Cylinder washer that loh avangin a bula mei an chhem nen chuan a in man kai ta a, tichuan in chhung bungrua engmah pawh senghawi hman lovin a kang ral vek a, mihring nunna chan em chu an awm lo nain In neitu Pi Mazawni leh a unau nu chuan hliam an tuar a, ngaihtuahawm em em chu an ni lo.

Hetia chhiat tawk an awm hian kangmei hi thelh mih tumin thenawm khawveng leh khawtlang a mi tlawmngaiten nasa taka an beih hnuah, Fire Brigade ten motor te pahnih leh medium vehicle pakhatin an rawn thelh a, Traffic police ten hma rawn la in, Assam Rifles-te pawh an rawn thawk chhuak a, darkar khat hnu velah kangmei hi an thelh mit thei ta hram a ni. Vanneihthlak takin nasa takin ruah a sur a, hei hian thenawm a kang kai tur nasa takin a veng a.

Hemi tlai vek hian YMA chuan hnatlang ko nghalin meikang hnawmhnawk vel hi motor in a theih chen chen an paih fai nghal a. Amaherawhchu a paihna tur motor rawn kal mai tura beisei chu Traffic S.P in a rem tih loh avangin kawnga bawlhlawh paihin rei tak kawng a hnawh ping a, tlawmngaia hnatlangte leh vengchhung pa ho Traffic S.P. chungah hian an lungawi lo hle a ni.

Dawrpui veng MHIP-te an che nghal a, vehbur te khawnin tlai thimhlim khan an mahmawh zual tur mutbu leh bungbel te chu an pe nghal. Hemi zan vek hian inchhung khawsakna tura an mahmawh, ei leh bar, bungbel, kawr hak turte an pek bakah pawisa fai Rs.20,000 an hlan bawk.
Salvation Army Nothern Division Headquarters in Rs.2,000 kangtuarte an hlan nghal a, Territorial Headquarters (CHAN) ten Rs.1,000 an rawn pe a, Bialtu MLA Pu Lalsawta’n kang tuarte Rs.2,000 a rawn pe a, hnatlang thingpui lum nan Rs.1,000 a rawn hlan bawk a. in Rs.1,000 hnatlang thingpui in nan an rawn pe nghal bawk. FXB in Rs.1,000 hnatlang thingpui in nan an rawn pe nghal bawk. Central YMA chuan Rs. 1,000 an hlan bawk.

I hria em?

| 4 comments ]

- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)
1] Tuisik No 5 aia tlemlo nitina in hian, Rilpui Cancer 45%, Hnute Cancer 45%, Phing (Bladder) Cancer 50% in a ti tlem thei.
2] Lung (Heart) in thisen a pump chhuah hi a sang zawngin ngil takin feet 30 asang a pump chho thei.
3] Thisen sen (Red Blood Cell) hi ni 120 chhung a dam thei.
4] Hriatna thazam kut hmawr atanga thluak thleng tura a kal chak lam hi 400km/hr a ni.
5] Kan taksa 70% hi tui a ni.
6] Mi hausa ber leh rethei berin Air Condition kan neih inang vek chu hnar hi a ni. Boruak vawt a ti lum a, boruak lum a ti vawt bawk a, bawlhhlawh a veng bawk.
7] Mihring taksaa natna leh a kaihhnawih hri chi hrang hrang englai pawha awm hi khawvel mihring zawng zawng aiin an tam.
8] Maimitchhing lovin i hahchhiau thei lo.
9] I ka chhungah khan englai pawhin USA leh Canada-a mipui awm zat aia tam natna hrik a awm reng.
10] I hahchhiau lai tak hian i taksa a chawl vek a, i lungphu pawh.
11] I ke tih lum i duh chuan lukhum khum rawh. Kan taksa lumna 80% hi lu atanga chhuak vek a ni.
12] Mihring leh Dolphin chauh hi nawmchen nana Sex hmang an ni.
13] Mihring ril sei zawng (Rilpui leh rilfang) hi feet 26 a ni.
14] Hritlang awm tirtu hi Virus chi hrang 180 vel an ni.
15] Khawizu chauh hi englai maha chhe theilo a ni. Aigupta Lal Pharoa thlana khawizu an dah pawh ala eitlak tih an laihchhuahin an hmu.
16] Nu nau paiin Zu a ruih chuan a naute pai lai pawh a lo rui ve hle zel a ni.

Veng nu chhuanawm

| 1 comments ]

Pi J. Lalrinmawii w/o K. Hmingthanga, Jail Veng chu State Award to Meritorious and Outstanding Teacher- 2009 dawng tura thlan a ni a. He Award hi Aug 15, 2009 (India Independence Day) lawmna AR Ground-a neih turah Mizoram Chief Minister-in a hlan dawn a ni. He award hian Medal, Certificate leh tangka fai engemaw zat a keng tel ang.

Pi J. Lalrinmawii hi kum 1984 khan Sakawrtuichhun Primary School-a thawk tanin, kum 25 a service tawhah hian School a tlai ngai lova, a school naupang rethei engemaw zat a enkawl puitling tawh a, a zirtir kawngah hian a tuiin a inpe zo hle a ni. Tunah hian Sakawrtuichhun Primary School I-ah Headmistress-in a awm mek a ni. Hetiang nu chhuanawm kan vengin kan nei hi kan chhuang hle a ni.

Tualchhung News (9Aug'09)

| 0 comments ]

Damlo : * Nl.Lalrindiki (A-diki) d/o Rosangzuala (L) Church Square chu pum lam that lohna avangin Aug 31, 2009 (Thawhtanni) a damdawiin a awm pawh Aug 8, 2009 (Zirtawpni) khan in lama in enkawl turin a chhuak leh ta.

* Tv. Hmingthanzuala (Lalmi-a) s/o Lalfakzuala New Market chu, Aug 8, 2009 (Zirtawpni) a KTP ten Half Yearly Meet Pakhatna an nih lawmna Sihhmuia kal an haw lam chu Bus atangin a chesua la, damdawiin panpui nghal niin in lamah enkawl mek a ni.

* Pu Vanlalhruaia(VLA) s/o Sailothanga Sailo Jail Veng tunlai hian a tha lo zual deuh a, in lamah enkawl mek niin, thenrual leh chungkhat ten an menpui reng a ni.

* Pu V.L. Ruala, Jail Veng Lung lam that lohna avanga Kolkata kal pawh pacemaker an lo vuahsak a, tluang takin alo thleng leh ta.

* Dr. Lalsangluaia Sailo chu tunah hian Vellore-ah enkawl mek a ni bawk.

* Pu Lalnunzira (Tabitha Store neitu) pawh naktuk lam hian hospital-ah lutin Nilaini hian zai a ni ang.

Naute : Pu Lalremtluanga s/o Vanlalhuala, New Market-te chuan a pakhatna atan Aug 7, 2009 (Zirtawpni) khan fanu duhawm tak an nei ta. Naute leh a nu an tha.

Y.M.A. Thlanmual hnatlang

[ 03 August, 2009 | 14 comments ]


August 1, 2009 (Inrinni) khan Dawrpui Branch Y.M.A. te kan thlanmual thar Mualpuiah hnatlang neih a ni. Member 80 chuang hnatlangah hian an kal a (Branch Ex.Comm, Section OB leh Section tina ruat bik mi 10 theuh), kan ram lei thar huam chhunga Teak leh thing chi hrang hrangte chhinchhiahna neih a ni a, hmun thenkhat sam fai a ni bawk. Kan VC member thenkhatten min tawiawm bawk a, a rang lamin hnatlang hi neih leh thuai tum a ni.

RULHUT

[ 02 August, 2009 | 15 comments ]

Kan sawi thin a, sawi nawn leh fo a ngai thin. Tunah chuan kan changkang ta a, kan naupan lai anga chirh diak leh bawng eka tuihawk khuap po po, thingtlang chengkeng berah pawh an awm ta lova. A lawmawm hle a ni.

Rulhut hi chi tamtak a awm a, Mizo in rulhut kan tih bik (ascariasis) sei pui ang kha a awm ta lova, kan vannei hle. Mahse pin worm, hook worm, tape worm ang chite ho hi kan la nei reng a. Mawng mirh kan tih hi pin worm vang a ni a. Kan pum nuamlo teng tung, riltam ang deuh, thil ei tui si lova kan awmna chhan tam ber leh thin thip (pumpui na/lawng) kan neih chhan tamtak leh ek dik theilo, a chang a mum hil hel, a chang leh tui deuh, ek kham theih loh tih ang chi te, a tawi zawng chuan pum nuamlo chi hrang tamtak hi heng rulhut mitlawnga hmuh theih loh ho vangte, santen benvawn (amoebiosis) vangte an ni ber a.

Kan hriatsa ni mahse vawk bawl hi rulhut note awmkhawm (tape worm) a ni a, chhum hlum theih an ni lo. Chuvangin vawksa hi chu sa thianglo ber leh natna ti punluntu, lung na, zunthlum, BP sang leh thisen dawt thalo te, cholesterol sang, lung(heart) ti chaklo tu a ni ber mai. “Vawk bawl sa ka ei hreh lo” tihte phei chu at vang mai mai a ni.

Hook worm kan tihte pawh hi kan nei ta meuh lo, a chhan chu ke zungtang kara lut thin an ni a, pheikhawk kan bun tak deuh vek avang hian kan kai ta lova, kai tur pawh a awm ta meuhlo aniang e. Mi tamtak, an fate thla tin rulhut hlo lo pe thin an awm thin hi a tha lova. A tha ber chu thla 6 danah chhungkua (chaw bel khat zen ho) in zan mut dawnah a ruala ei thap mai tur. Kum 2 atanga kum 90 inkar vawi khat ah mum khat a tawk a ni. Hetia i tih thlap thlap peih chuan pum nuamlo tamtak i pumpelh phah ngei ang. Entirnan : a lar pawl “No worm” te hi chhungkua 10 in nih chuan 10 lei la, a ruala ei mai tur a ni. Hmanlaia fanghma, thingfanghma eiloh tur tih ang chi damdawi ang kha chu an siam tawh lova, tunlai a mi hi chuan engmah a haw tawh lo a ni.

Nula kawthalo hi mawilo hle mahse an kua a tha lo ve thei tho ang hian puitling kum 60 i nih vang khan rulhut i pai theilo tihna a ni chuanglo, thla 6 dana chhungkuaa ei thap thap a him ber mai.
- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)